300… BOHATEROWIE KRESÓW PRZECIWKO SOWIETOM

We wtorek 17 września, w 80. rocznicę sowieckiej napaści na Polskę, ukaże się trzecia część pracy pt. „Tynne, historia na nowo pisana”. Publikacja to owoc wypraw badawczych w poszukiwaniu mogił żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza z 4. kompanii baonu fortecznego „Sarny”, broniących granic II Rzeczypospolitej nad rzeką Słuczą, na dawnych Kresach Wschodnich.

17 września 1939 r. Sowieci napadli na Polskę. Jako pierwsi opór agresorowi stawili żołnierze Korpusu Ochrony Pogranicza, formacji powołanej do ochrony wschodniej granicy Rzeczypospolitej. Wśród nich żołnierze 4. kompanii baonu „Sarny”, broniący fragmentu silnie ufortyfikowanego odcinka nad rzeką Słuczą, w miejscowości Tynne k. Sarn (obecnie Ukraina). Podczas kilkudniowych walk z 700-osobowej załogi poległo lub zaginęło 301 żołnierzy, w tym 7-miu oficerów – tak bilans strat ocenił w powojennej relacji dowódca odcinka „Tynne” kpt. Emil Markiewicz. Chociaż nie ma pewności co do liczby poległych żołnierzy, nie ma też wątpliwości, że wszyscy wciąż spoczywają w rejonie walk, w różnych miejscach nad Słuczą. Zapomniani bohaterowie na straceńczych posterunkach, towarzysze broni kpt. Władysława Raginisa i elita Korpusu Ochrony Pogranicza – żołnierze baonu fortecznego „Sarny”. Pozostawieni w garstce na Kresach II RP, bronili powierzonych pozycji i podobnie jak Ich kolega pod Wizną, z honorem wypełnili swój obowiązek. Wielu poległo w walce; jeńców wziętych do niewoli w większości zamordowano w pobliskim lesie. 

Poszukiwania mogił żołnierzy KOP prowadzi od kilku lat Stowarzyszenie „Wizna 1939”, przy czym są już pierwsze efekty tych prac. Dotychczasowe wyprawy i działania w tej sprawie zostały opisane w publikacjach pt. „Tynne, historia na nowo pisana” (cz. I i II). Dziś oddajemy do rąk Czytelników kolejną część tej serii, będącą podsumowaniem samodzielnej wyprawy autora do Tynnego i Sarn, która miała miejsce w listopadzie 2018 roku. Niewątpliwie była to ekspedycja najbardziej „owocna”, ale i najbardziej niebezpieczna z dotychczas przeprowadzonych.

Jakie były jej efekty? Jak wyglądają wyniki przeprowadzonych badań terenowych? Co w sprawie poszukiwań mogił żołnierzy KOP zrobił do tej pory Instytut Pamięci Narodowej? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziecie Państwo w trzeciej części „Tynne, historia na nowo pisana” (wyd. Stowarzyszenie „Wizna 1939", wrzesień 2019).

To nie jest zwykła książka; to swoisty „raport” z ekspedycji w tereny kontrolowane przez mafie wydobywające bursztyn, w poszukiwaniu świadków historii oraz dowodów sowieckiej zbrodni. Ale to także niewygodna prawda o obojętności niektórych polskich instytucji państwowych; prawda która może zaboleć, ale jest potrzebna. Przede wszystkim jednak „Tynne…” to wołanie o pamięć dla Bohaterów, którzy Polsce poświęcili wszystko, a dzisiaj zostali całkowicie zapomniani.

Spotkanie promocyjne odbędzie się w Ossowie k. Warszawy (pow. wołomiński), ul. Matarewicza 148, w siedzibie Samorządowej Instytucji Kultury „Park Kulturowy Ossów – Wrota Bitwy Warszawskiej 1920 roku”. Podczas spotkania będzie można nabyć także poprzednie części publikacji.

17 września 2019 r. (wtorek), godz. 18.00.
Serdecznie zapraszamy!

                                                             Dariusz Szymanowski

Poniżej zdjęcia archiwalne z poprzednich wypraw do Tynnego.